Nhưng tôi thật sự tin rằng nếu một người nào đó được chỉ cho thấy “sự lôgíc” của sáng tạo, thì nó sẽ có tác dụng lâu dài tới thái độ của người đó đối với sự sáng tạo. Năm 1998, tôi được mời nói chuyện trong một hội nghị lập hiến nước Úc khi họ đang xem xét về tương lai của đất nước liên bang này, tôi đã kể câu chuyện sau: Lối tư duy chiếc mũ vàng thiên về cách tư duy lạc quan.
Họ có thể tỏ rõ điều này bằng cách không bao giờ mặc áo sơ mi màu vàng. Nền tảng của phương thức tư duy đồng thuận là vào bất cứ thời điểm nào, mọi người đều nhìn vấn đề ở cùng một hướng. Để xem xét toàn bộ giá trị của bất cứ gợi ý hay bất cứ phương án nào, việc áp dụng chiếc mũ đen để tư duy luôn là 1 điều cần thiết.
…Bây giờ chúng ta sẽ chuyển sang chiếc mũ vàng. … Chúng ta nên bắt đầu bằng cách phác hoạ những khu vực tán thành, những khu vực không tán thành và những khu vực chẳng liên quan đến tranh cãi này. Chúng ta cứ giữ những ý tưởng cũ và xem xét chúng Đã đến lúc chúng ta cần mạnh dạn để có một cách tiếp cận mới.
… Tôi trình bày ý tưởng bán khoai tây chiên trong túi giấy đôi. Với cách định sẵn: mọi người định sẵn trật tự và số lượng mũ đội trước khi bàn bạc sự việc, mà chiếc mũ đội đầu tiên là chiếc mũ màu xanh da trời. Một người có thể thích lối tư duy này hơn lối tư duy khác hoặc có ưu thế với những lối tư duy nhất định.
… Khi bạn áp dụng chiếc mũ xanh tư duy, bạn thể hiện là một người tuyệt vời. Nếu chúng ta cạnh tranh với đối thủ bằng cách hạ thấp giá vé để thu hút khách hàng của họ, tạm thời chúng ta có thể có lợi thế. Thật là hết sức lãng phí thời gian để có một cuộc họp mang tính sáng tạo nhưng cuối cùng lại không nhận biết được đâu là một ý tưởng hay.
Một cách đơn giản để có sự khích động là sử dụng từ ngẫu nhiên. Nếu chúng ta không có bộ khung của những khả năng, chúng ta thậm chí không có những cái nhìn mới để nhìn nhận thông tin. Tôi không có ý định phản đối việc khám phá nguồn gốc và tìm hiểu sâu xa những cảm xúc được thể hiện.
Tôi cũng không thích xem ý tưởng sáng tạo như một món quà đặc biệt. Thời gian áp dụng chiếc mũ đỏ cũng nên ngắn hơn so với thời gian áp dụng những chiếc mũ khác. Nói một cách chính xác là chúng ta có thể chỉ cần sử dụng chiếc mũ xanh để tìm kiếm những sự thay thế thêm đó.
Hãy tưởng tượng đến sự ấm áp. …Khi lạm phát xảy ra, mọi người có khuynh hướng tiết kiệm tiền. Với chiếc mũ đỏ tư duy cho phép chúng ta biểu lộ ngay và cũng dừng ngay cảm xúc cá nhân về sự việc đang xem xét.
Chúng ta nên nhớ rằng hầu hết mọi sự tư duy đều thực sự là sự đan xen của tư duy mũ đen, mũ trắng, nếu chiếc mũ đỏ cảm xúc còn chưa được cho phép sử dụng. Đó và một phương thức tư duy hữu ích. …Có khả năng chiếc ô tô đó sẽ được chọn làm «chiếc ô tô của năm».
Đó thực sự là một cuộc cách mạng. Chúng ta cần nhận thức được những nguy hiểm có thể xảy đến để đề phòng. Ngay cả khi không cần đến sự khích động, thì những ý tưởng mới chính là những hạt giống mới được nảy mầm và cần chiếc mũ xanh để bảo vệ chúng khỏi đám sương mù của thói quen tư duy theo kiểu mũ đen.